Bololabaarakɛlaw jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ jamana jiriwali la, sabula u ka baara sinsinnen b’ an yɛrɛ ka sɛnɛfɛnw ni fɛn wɛrɛw bayɛlɛmani kan. Nk’ an bɛ don minna i ko bi, bololabaara kɛlen don bolokɔfɛfɛn ye jamana marabaaw bolo. O hukumu de kɔnɔ an wulila ka se Balimayakuciri / Balimaya Couture tigi Mamadu Tarawele (Maduba) m’ a ka kalalikɛso la Bamakɔ sigida 4nan kɔnɔ Hamudalayi. Maduba, ye bololabaraakɛla ye kɛrɛnkɛrɛnnenya la, kalalikɛla jolen don, a ka baara ɲɛsinnen bɛ dalifiniw kalali ma, n’o y’an ka laadala finiw ye. An sera a ma k’a kumaɲɔgɔnya a ka baara taabolo kan, o hukumu kɔnɔ, a b’a yɛrɛ nacogo fɔ an ye kalali la, a da sera fana kalali nafa n’a gɛlɛyaw ma, ani bololabaara jɔyɔrɔ jamana yiriwali la.
Kibaru: Yεrεkofɔ tεmεnen kɔ, an b’a fε k’a dɔn, Mamadu Tarawele kεra kalalikεla ye cogodi an’i bɛ fini suguya jumɛn kala?
Mamadu Tarawele: N bε se ka fɔ ko cɛsiri ni baara kanu de y’a to ne kε kalalikεla ye bi, sabula ne ye kalali baara kanu kabini n lakɔlidennan ma. Kalan tε kε don minnu na, n tun bɛna tile kɛ kalilikɛso kɔnɔ ka kalali dege karamɔgɔw fɛ, n tora ten fo ka se kalalila, nka n yɛrɛ ka kalalikɛso dayɛlɛ n yɛrɛ ye, o kɛra san 2008. Ne bɛ fini suguya bɛɛ kala, nka n sinsinnen don kosɛbɛ dalifiniw kalali kan n’o y’an ka laadala fini.
Kibaru: I ye dalifini kalali hakilila sɔrɔ cogodi?
Mamadu Tarawele: Ne ye n sigi k’a jateminɛ, k’a fɔ nko n’a y’an ka dalifiniw don ba la, a ka wusa jamana sɔrɔ ma kosεbε wa a bε caman bɔ baara kεbaliya la. Ni ye dalifiniw ta ka lajε, ka kɔɔri bɔ foro la ka se a donni ma, i b’a ye a musaka bεε bε to jamana kɔnɔ. Misala, SƐMUDETE bε kɔɔri san sεnεkεlaw bolo k’a kolo bɔ, k’a mugu feere KOMATƐKiSI / COMATEX ma, olu fana b’a bayɛlɛma k’a kε gese ye, gesedalaw b’a ta olu bolo k’a dilan ka kɛ fini ye, galadonnanw fana bɛ b’a san gesedalaw bolo k’a don gala la, anw kalalikεlaw bε sɔrɔ k’a san olu bolo kana tigε k’a kala ka feere. Ne hakili la laɲini y’o de ye, k’an yεrε ka danifεnw bayεlεma jamana kɔnɔ.
Kibaru: Sɔrɔko siratigε la, yala sugu bε cogod’ i bolo bi ani n’a y’a sɔrɔ i ye gεlεya sɔrɔ a baara kɔnɔ?
Mamadu Tarawele: O yɔrɔ la n bε APESꜪMU / APCMM ɲεmɔgɔba Mamadu Mεnkɔrɔ Tarawele fɔ kosεbε, sabula n kɛlen ka baara in daminɛ, ale de fɔlɔ y’a diya don na, ni n ko bε salaya tuma o tuma, ale de tun bɛ galabu don na. A daminε, ni n ye fεn o fεn kala taa, a tun b’a san n bolo, a tun bε n bila ka ta faamaw fε yen, n yεrε ye n t’o la ka da caman gosi, alihamutulilayi bi sugu ka wusa kosεbε, faama caman bε fini ninnu san an bolo.
Kibaru: Weleweledakan jumεn b’i bolo ka ɲεsin kalalikεla tɔw ma kεrεnkεrεnnenya la ani jamana ɲεmɔgɔw ni jamanadenw ma walasa k’an ka laadala finiw don ba la?
Mamadu Tarawele: N bε min fɔ n kalalikεɲɔgɔnw ye, o de ye bε ka don dalifiniw kalali la, an ka mɔdεli ɲumanw dilan a la, walasa k’a diya jamandenw ye. Ne hakili la n’o kεra, jamanadenw bε girin a kan, da bε yεlε bololabaarakεla caman ye, i n’a fɔ galadonanw ni gesedalaw ani fini dilan iziniw w’a bε dɔ fara kɔɔrisεnεnanw ka sɔrɔ kan.
K’a fɔ jamana ɲεmɔgɔw ye, ko mɔgɔ kelen ka sɔrɔ tε sɔrɔ ye, u k’u kɔ filε jamana bololabaarakεlaw la, kεrεnkεrεnnenya la an ka laadalafini dilanbaaw n’olu ye gesedalaw ye, olu de bε dalifiniw don ba la. U ka misaliya t’an kεrεfε jamananw kan ka dalifini ninnu san k’u don, ka jamana bololabaarakεlaw ka senkola jira diɲε na, ne hakili la o de kaɲi jamana sɔrɔ ma. Sabula ne yεrε bolo hali ni bololabaara ma kε jamana yiriwali sira teliman ye, a fana jɔyɔrɔ kabon kosεbε yiriwali sabatili la jamana kɔnɔ.
Min bε fɔ jamanadenw ye dɔrɔn, o de ye k’an ka k’an yεrε fε, an ka wari don an ka bolobaarakεlaw ka fεn dilannenw na k’u don an kan na, walima k’u dun, ne hakili la n’o man jamana taa ɲε, a t’a segin kɔ.
Kibaru: Bololabaara tε denmisεnin caman fεlako ye ten, u ɲε bε jɔn a la ko fεn tε sɔrɔ a la, e dun bɔlen filε ka nin min fɔ sisan o ye misali ɲumanba ye, yala laadilikan jumεn b’e bolo ka ɲεsin u ma bolobaara nafa kan.
Mamadu Tarawele: Laadilikan tε ne bolo ka ɲεsin denmisεnw ma, ne b’a n sara denmasaw de la kosεbε, sabula n’i ko den, i ko denmasa. Bololabaara ye marasugu dɔ de ye, i b’a kanu don den ma kabini a fitini. O la ne b’a ɲini denmasaw fɛ, u ka baara kanu don denmisεninw na ka tεmε wari kan, n’u ye denw bila ka taa baaradege la, u kana wariko waajibiya u kan du kɔnɔ, o de b’a t’u bɛ se baara la k’a sɔrɔ u ma wari diya dɔn, wa o bɛ baara kanu don den na fana. Sabula den ye bɔgɔkɛnɛ de ye, ni dukɔnɔnan ni baarakɛyɔrɔ ɲεna, a ka ca Ala fε den bε tε tiɲε.
Min ye gɔfεrεnaman ta fan ye, ne b’a ɲini u fɛ, u ka bololabaarakalanso dɔw dayεlε jamana kɔnɔ, ni denmisεninw sera DꜪFU ma, u ka bololabaara kalanni daminε, sabula ni y’a mε ko jamana bε yiriwa bololabaara de bε na n’a ye. Ni gɔfεrεnaman y’a jija ka bololabaara minisiriso dεmε, olu fana ka bololabaarakεlaw dεmε, a ka ca Ala fε jamana bε yiriwa. O yɔrɔ la n b’an ka minisiri Nina Walεti Intalo ni APESꜪMU ɲεmɔgɔba Mamadu Mεnkɔrɔ Tarawele fɔ kosεbε u ka cεsiri n’u ka wulikajɔ la bololabaara yiriwali kama.
Kibaru: An b’a dɔn ka fɔ ko feerekɛla minnu bɛ na ni yuguyugufiniw ye ka bɔ kɔ kan, u bɛ gɛlɛya dɔɔni lase aw ma a ka baara kɔnɔ, nk’an b’a fɛ k’a dɔn, yala baaraɲɔgɔnya b’a n’u cɛ wa?
Mamadu Tarawele: Baaraɲɔgɔnya t’an u cɛ, an bɛ fini minnu kala an yɛrɛ b’a bɛfeere. U bɛ na ni fini minnu ye ka bɔ kɔkan, a bɛ denkunba se anw ma, ka d’a kan ni finisannan y’a ye ko yuguyuguduloki kelen bɛ sɔrɔ dɔrɔmɛ kɛmɛ fila la, ka sɔrɔ an ka dalifini duloki kelen bɛ taa fɔ dɔrɔmɛ ba fila walima ba saba la, a b’a fɔ k’a wari ka ca, kasɔrɔ dalifini nafa ka bon ni yuguyugu ye ka taa ka segin. An ka dalifini ninnu bɛ dilan ni kɔɔri gɛrɛgɛrɛ ye ɲagamili t’a la w’a man ca ka farikololabanna lase mɔgɔ ma. Nka ni gɔfɛrɛnaman yɛrɛ sera ka ɲɛɲini o ko in na, i n’a fɔ an kɛrɛfɛ jamana dow y’a kɛ cogo min, walasa u ka bololabaara ka taa ɲɛ. Gɔfɛrɛnaman ka yuguyugufeerelaninnu ka takisi barika bonya walasa anw fana bɛ se ka ɲɛ sɔrɔ yan, n’o tɛ dadigi bɛ ɲini ka k’an na.
Ka ɲini gɔfɛrɛnaman fɛ halisa, ni nɔgɔya b’a la, u ka sɔrɔdasifiniw ni dɔgɔtɔrɔfiniw kalali bila jamana kalalikɛlaw ma, o bɛ wusay’an ma kosɛbɛ.
Kibaru: Kumakanlaban jumɛn b’i bolo?
Mamadu Tarawele: Ne ka kumakan laban bɛ ɲɛsin faamaw ma halisa, u ka misali jira jamadenw na, i n’a fɔ an kɛrɛfɛ jamanaw la. An ka bololabaarakɛlaw fɛninnu dilan, u k’u san k’u don, ne hakili la o bɛ wusaya kosɛbɛ an ka bololabaara ɲɛtaa ma. N’i don na jamana forobacakɛdaw kɔnɔ bi, a bɛɛ ye siniwaw ka minɛ dilannenw ye, u k’a lajɛ k’o dilanni baara d’an ka mininsew ma, hali a dalafiniw bɔgolanfini ɲuman caman bɛ yen minnu bɛ se ka kɛ dalafini ye. N’u sera k’o bɛɛ yɛlɛma k’a k’an yɛrɛ ka fɛn dilannenw ye, ne hakili la o bɛ wusaya jamana sɔrɔ yɛrɛ ma.
Kunnafoni ɲini na
Amadu O Jalo ni
Siyaka Sogoba fɛ
