Min ye sεmudete ja gεlεya nin hakilila tali la, o de ye kɔɔri sɔngɔ yεlεnni ye, ka bɔ sefawari d51 na ka na d55 la
Kɔɔri sεnεnaw ye ɲɔgɔn dalajε desanburukalo tile 11 ni 12 kɔɔri faaba la Kucala. Lajε in kun tun ye min ye, o de ye ka sεmudete mara san 2018/2019 kanpaɲi jaabi bɔ ani ka san 2019/2020 ta ɲεsigi. Kεnε ɲεmɔgɔya tun bε sεmudete ɲεmɔgɔba, Baba Berete bolo, oyasiwεni / OHVN ɲεmɔgɔ dankan madamu Jalo Ma Kɔnε ani kɔɔrisεnεnaw ka jεkuluba cεmancε fanga ɲεmɔgɔ Jigiba Anfa Kulubali fana tun bε kεnε kan.
Lajεkεla minnu tun bε kεnε kan n’olu ye sεmudete ni oyasiwεni cakεdakuntigiw ni kɔɔrisεnεna jεkuluw ka cidenw ye, u ye hakilila falen-falen caman kε lajε in senfε. O hakilila falen-falen kɔnɔ, u y’a jira ko san 2018/2019 kanpaɲi daminε na jigisigi kɔnɔ sɔrɔko siratigε la. Sεmudete ka musaka bɔta ka don kɔɔriko dafε, o bεnna miliyari 309 ma, kɔɔri min sanna san 2018/2019 kanpaɲi kɔnɔ o bεnna tɔni 656 hakε ma, oyasiwεni mara ta ye tɔni 25 hakε y’o la. Tɔni 700.000 laɲini kɔnɔ, 94 % de sera ka sabati, olu bolo sanji nacogo de ye gεlεya don laɲini sabatili la.
Min ye kɔrɔnyanfan ni bayanfanfεbolo ani Sikaso bolofara ye, a jirala k’ olu ma u ka tɔni hakε laɲininen sɔrɔ. Sikaso ta bεna 86 % ma, kɔrɔnyanfan ni bayanfanbolo ta kεra 87 % ye. Min ye Bugunin bolofara ani cεmancεyanfan ni tilebinyanfεbolo ye, olu y’ u ka tɔni hakε laɲininen sɔrɔ.
Min ye sεnεfεn tɔw ye, tɔni miliyɔn 2 hakε de sɔrɔla o la, n’ o cira sεmudete mara jama ni ɲɔgɔn cε, bεε kelen-kelen bε kg 466 sɔrɔ, baloko siratigε la, O tɔni miliyɔn 2 in bε mara labɔ fo k’a tɔ bila sugu la. San 2018 -02019 kanpaɲi na, kɔɔri sɔgɔn bɔra sefawari d50 la ka kε d51 ye, jamana ka dεmε musaka bεnna sefawari miliyari 27 ma, angεrεko ni danifεnko siratigε la.
San 2018 – 2019 kanpaɲi jaabiw bɔlen kɔ yen, lajεkεlaw da sera san 2019/2020 ta labεnniko ma, o hukumu kɔnɔ, u y’ a jira ko d4 bεna fara kɔɔri sɔngɔ kan tuguni k’ a kε sefawari d55 ye kilo la. Min ye dugukoloko nasira ye, tari 738.193 hakε de ɲεsiginnen don kanpaɲi nata kɔnɔ, oyasiwεni mara ta ye tari 28.826 hakε ye o la. Kɔɔri tɔni hakε min ɲεsiginnen don san 2019/2020 kanpaɲi kɔnɔ, o ye tɔni 691.300 ye, oyasiwεni mara ta ye tɔni 26.000 ye o la, o tɔni hakε ka ca ni san 2018/2019 kanpaɲi ta ye, a bεna jɔyɔrɔ 2nan na san 2017/2018 kanpaɲi ta kɔfε, o tun ye tɔni 728.600 ye. Min ye sεnεfεn tɔw ye, tɔni miliyɔn 2 hakε de ɲεsiginnen don o la, kaba dɔrɔn ta ye tɔni miliyɔn 1 hakε ye.
O tεmεnen kɔ, sεmudete ɲεmɔgɔ Baba Berete ye kɔɔrisεnεnaw tanu kosεbε, k’a jira ko kɔɔrisεnε ye baara min ye, ko mɔgɔ bε se ka sewa ni jaabi sɔrɔlen dɔ ye, kasɔrɔ i nimisi ma wasa. A ko baara dɔnniya min bε Mali kɔɔrisεnεnaw na, a bε se ka jamana se yɔrɔ wεrε min tε sεnε dɔrɔn ye, ko nka halisa gεlεya caman b’ an ka kɔɔri kolobɔko la, k’a sabu kε mansinw sεgεnnen don. A ko ale bolo, kɔɔri kolobɔta ni kɔɔri sεnεta ka kan ka tali kε ɲɔgɔn na. O kɔfε, a y’ a sinsin kosεbε fana danfεnw lasagonko ɲuman kan ani angεrε ni bagajiw sɔrɔliko nɔgɔya la. A da sera fana cikεlaw bilasiraliko sabatili ma.
O tεmεnen ko, a bε fɔ jεkulu min ma nansarakan na (Interprofession coton Mali), o laadalatɔnsigiba fana kεra kalo tile 12 sεmudete ɲεmɔgɔ Baba Berete ye jεkulu ɲεmɔgɔ dankan fana ye, kεnε ɲεmɔgɔya tun b’a bolo. Jεkulu in ye sεmudete ni kɔɔrisεnεnaw ka jεkulu sigilen ye, a ka laɲini ye ka barosigiw ni hakilijagabɔw boloda kɔɔri sεnε hukumu kɔnɔ walasa ka kɔɔri sugu labεn koɲuman. Nin tɔnsigiba in hukumu kɔnɔ, sεmudete baarakεlaw ni kɔɔrisεnεnaw y’u hakili jakabɔ kosεbε kɔɔrisεnε gεlεyaw kan. Min ye sεnεkεlaw ta fan ye, olu ka laɲiniw filε : ka kɔɔri kolobɔmansinw falen ani ka dɔ fara isiniw kan, ka dεmε don kɔɔrisεnεnaw ma halisa, ka dugukolow sεgεsεgε fɔlɔ ka sɔrɔ ka angεrε ni bagajiw bila ka taa, ani kɔɔri bɔcogo n’a lasagonko ɲuman magansaw kɔnɔ.
Liɲugo Adama Sankare ye jεkulu in sekeretεri zenerali ye, a ko kεra sababu ye sεnεkεlaw y’u jɔrεnankow da kεnε kan.
Mohamεdi Ture
Siyaka Sogoba
