Maliden 3.000 hakε ye ɲɔgɔn kunbε Amadu Hanpate Ba tɔgɔla lajεkεsoba kɔnɔ sibiridon desanburukalo tile 14 ka kεɲε ni bεn sigikafɔba barosigi kεnε dayεlεli baaraw ye.
Politikitɔnw, jεkulu marifatigiw, minnu y’u bolonɔ bila Alize bεnkansεbεn kan, (SEMA ni PILATIFƆRIMU) jamaden gansanw ka jεkulu, lafasalitɔnw, ladala fangabulon ani diinεɲεmɔgɔw, ninnu bεε ye bεn sigikafɔba labεnni jεkulu ka wele jaabi barosigi in hukumu kɔnɔ. Jamanakuntigi IburahimuBubakari Kiyita yεrε sera kεnε kan ka kεɲε ni 10h waati ye, finijεman b’a kan na n’o ye bεn tamasiɲε ye. Bεn sabatili cεba saba n’a bε wele nansarakan na (Triumvirat) jamana fɔkabεnna Baba Akibu Hayidara, Minisiriɲεmɔgɔkɔrɔ Usumani Isufi Mayiga, Aminata Daramani Trarawele, ni sigikafɔ labinni jεkulu ɲεmɔgɔba Sεki Sidi Jara tun b’a kεrεfε.
Jamana bεti ni komini wɔɔrɔnan Mεri ka laseli kɔfε, sigikafɔ labεnni jεkulu ɲεmɔgɔba Sεki Jara ye hakilijigin kunkuruni kε baara kεlenw na. O hukumu kɔnɔ, a ko kabini sεtanburukalo tile 14 san 2019 ni sigikafɔba in baaraw bε senna, o kεra tile saba lajε ye ka ɲεsin sigikafɔ in tεmεsiraw n’a sariyaw dantigεli ma. O bɔlen kɔ, jamanadenw farala ɲɔgɔn kan kominiw kɔnɔ, marabolow la, Bamakɔ disitiriki kɔnɔ ani jamanakɔ kan, ka hakilila ɲuman caman ta. Hakilila minnu tara o ɲɔgɔnkunbεw senfε komini 605 kɔnɔ, o bεnna 32.451 ma, masalakun fɔlɔ min bε boli bεn, lakana ani sigi kan, o bεnna hakilila 6.382 ma. Min ye masalakun filana ye, o ɲεsinnen don jamana fangabulonko n’a politikiko ma hakilila 5.061 tara o kɔnɔ, kɔkan malidenw ka lajεw jaabi bεnna hakilila 282 ma masalakun wɔɔrɔ bεε kɔnɔ. A ko nin barosigi min bε senna sisan, k’o ɲεsinnen bε o hakilila talenw fεsεfεsεli ma walasa ka kuntilenna kelen ta jamana taabolo kan bεn ni yiriwa kuntaala jan kɔnɔ.
O tεmεnen kɔ, tiriyɔnwera kumalasela, minisiriɲɔgɔkɔrɔ Usumani Isufi Mayiga y’a jira ko kabini jεkulu in sigidon jamanakuntigi fε zuwεnkalo tile 25 tεmεnen fo bi, k’ u ye baara in bεε yεrεmayɔrɔnya kɔnɔ. O hukumu kɔnɔ, a ko jεkulu fεn o fεn lakodɔnnen don jamana sariyaw fε k’olu wulila ka se a bεε ma : politikikunda, diinεkunda, sifinkunda, fo ka jamanaden gansanw kan jεkulu ma, ladala fangabulonw ni jamana fangabulonw b’o la, lafalitɔnw ni jεkulu marifatigiw kεrεbεtε, ɲinε man kε muso jεkuluw ni kunnafonidilaw fana kɔ.
O bɔlen kɔ yen, jamanakuntigi ye kuma ta, a ka kɔrɔfɔ kɔnɔ, a seginna sigikafɔ in nafa bonya kan bεn ni lakana sabatili la jamana kɔnɔ. A ko malidenw ka sɔn ka fara ɲɔgɔn kan, ka sigi ka Maliko kuma fɔ, k’u hakili jagabɔ Mali gεlεyaw kan, ka kuntilenna kelen ta jamana jɔliko la, o ye alatanuba ye, a k’a bε Ala fo ka waleɲuman dɔn o la.
O tεmεnen kɔ, a ko tiɲε don jamanadenw kuntilenna tε kelen ye jamanako la, nka bεε sɔnna ka fara ɲɔgɔn kan bi Basumana Sisoko tɔgɔla lajεkεso kɔnɔ ka Maliko kuma fɔ. Jama bɔra marabolo bεε kɔnɔ siyaw bεε la, dugutigi bulonw, diinε bulonw ni fangabulonw na, siko t’a la bεε ni ka hakilila nana. O kosɔn, a ko ale nisɔnjalen bε ni kεnε sigili la kosεbε, sabula a bεna kε sababu ye, malidenw ka hakililaw falen-falen, ka ɲɔgɔn bila sira. A ko fɔɲɔgɔnkɔ y’ an taabolo ye, nka jamana y’an bεε hamiko ye.
O kɔfε, jamanakuntigi ye jεkulu marifatigiw fo u yeli la kεnε kan, a ko tiɲεdon an ye fɔɲɔgɔnkɔw sɔrɔ sira caman fε, nka a bεε kun ye bεn ni Lakana sabatiliko ye. A ko k’a ta kayi fo Menaka, Sikaso fo Kidali, Segu fo Moti k’u bεε bisimila bεn ni kelenya kεnε kan.
Jamanakuntigi y’a jira fana ko sigikafɔba in bεna boli masalakun minnu kan k’u nafa ka bon kosεbε jamana jɔli la. A ko ale bolo kεnε in laɲini ye ka ɲɔgɔn hakililaw dɔn jamana fangabulonw taabolo kan, ka mara kεcogo falen walasa bεn ni lakana kuntaala jan ka sabti jamana kɔnɔ, o kosɔn, a y’a ɲini kεnε labεnni jεkulu fε, sigikafɔ ka kε tiɲε ni jεlenya kɔnɔ. A ko a bε tiriyɔnwera fo, ka kεnε labεnni jεkulu fo ani mɔgɔ o mɔgɔ sendon na sigikafo labεnni baaraw la. O tεmεnen kɔ, a ye jamanakuntigikɔrɔw fo, olu minnu tεmεn na ale ɲε : Modibo Keyita, Musa Tarawele, Alifa Umaru Konare, Amadu Tumani Ture ani Jɔnkunda Tarawele u ka cεsirila n’u ka bilaralikanw na walasa sigikafɔ in ka sira sɔrɔ.
An b ‘aw ladɔnniya ko sigikafɔba barosigi in bε to senna fo kafo tile 22 SEYISEBE / CICB la Bamako. A bε boli masalakun minnu kan olu filε : « Mara ni sigi kεcogo » ; « Bεn, lakana ni bolodiɲɔgɔn ma » ; « sɔrɔ, seko ni dɔnko ani sifinw ni farikoloɲεnajε ».
Kunnafoni sεbεnna
Madiba Keyita fε
a bayεlεmana bamanakan na
Siyaka Sogoba fε
